Në Shqipëri kanë mbërritur qindra mijëra dokumente në formë dixhitale të periudhës osmane dhuruar nga Arkivi Osman në Stamboll pranë Arkivit Shtetëror Presidencial të Republikës së Turqisë, që nga Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave të Shqipërisë do të ofrohen së shpejti për studiuesit, raporton Anadolu Agency (AA).

Drejtori i Përgjithshëm i Arkivave të Shqipërisë, Ardit Bido, në një konferencë për mediat, tha se rreth 350 mijë dokumente me rëndësi historike kanë ardhur nga Stambolli, të cilat shumë shpejt do të jenë në dispozicion të historianëve.

“Më shumë se 350 mijë fletë dokumente që datojnë nga shekulli 15-të deri në çerekun e parë të shekullit 20-të mbi Shqipërinë dhe shqiptarët janë marrë nga Arkivi Qendror i Perandorisë Osmane me qendër në Stamboll në formë dixhitale, falë marrëveshjes së bashkëpunimit që Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave ka me Arkivin Qendror të Stambollit. Kjo përbën përafërsisht gjysmën e të gjithë dokumenteve që Arkivi i Stambollit ka mbi Shqipërinë dhe shqiptarët dhe pjesa tjetër pritet të merret shumë shpejt”, theksoi Bido.

Sipas tij, pjesa më e madhe e dokumenteve i përkasin shekullit të 19-të dhe 20-të ku tregohet për zhvillimet në Perandorinë Osmane në territoret e banuara nga shqiptarët, për reformat, dokumentet për çështje fetare, arsimore, dhe për çështje të tjera.

Ai tha se dokumenti më i vjetër daton më 8 shkurt 1455 dhe është një regjistër që përfshin timare në Rumeli, ku përfshihen dhe qytetet shqiptare si Prizreni, Janina dhe Elbasani.

“Edhe pjesa tjetër e materialeve janë shumë të rëndësishme, janë shkresa, urdhëresa, fermanë që japin një pasqyrë mbi zhvillimet politike dhe shoqërore të shqiptarëve në Perandorinë Osmane. Ndër të tjera ka të dhëna biografike për Ismail Qemalin, si nëpunës i administratës osmane”, tha Bido.

Bido më tej theksoi se “Ky pasurim përben përpjekjen disavjeçare të Arkivit Shqiptar. AQSH (Arkivi Qendror Shtetëror) përmban sot jo vetëm tërësinë e historisë dokumentare të Shqipërisë dhe shqiptarëve pas pavarësisë, por edhe tërësinë e dokumenteve, të Shqipërisë dhe shqiptarëve gjatë periudhës osmane, me përjashtim të dokumenteve pronësore”.

Ndërkohë, me ndihmën e shtetit turk, vazhdon procesi i dixhitalizmit të dokumenteve osmane që ndodhen në Arkivin Qendror Shtetëror në Tiranë.